(Harm) Henrick Kamerlingh Onnes
(Zoeterwoude 1893 – 1985 Leiden)
Harm Kamerlingh Onnes (1893-1985)
Zijn leuke tafereeltjes uit het dagelijks leven, zoals moeders met kinderwagen, keuvelende mensen op een bankje in het park, spelende kinderen en reizigers voor het station, zijn in brede kring geliefd. Harm Kamerlingh Onnes weet in talloze kleurrijke schilderijen, aquarellen en tekeningen de kleinburgerlijkheid op rake en relativerende wijze te typeren en legt daarin tegelijkertijd een tijdsbeeld vast. Hij laat het doen en laten van mensen zien, liefdevol èn met een knipoog.
Harm groeit op in een familie, waarin kunst, muziek en wetenschap centraal staan: zijn vader Menso en zijn oom Floris Verster waren kunstschilder, zijn moeder (Kitty Tutein Nolthenius, telg uit een gefortuneerd koopmansgeslacht) aquarelleerde en speelde verdienstelijk piano. Via zijn oom Heike Kamerlingh Onnes – nobelprijswinnaar voor natuurkunde – komt hij in contact met grootheden als Albert Einstein, Paul Ehrenfest en Hendrik Lorentz; met Einstein (viool) en Ehrenfest (piano) vormt hij zelfs een muzikaal trio, waarbij hij de cello bespeelt. Dat moeten zinderende sessies zijn geweest!
Na vijf jaar gymnasium mag Harm van zijn vader beeldend kunstenaar worden onder voorwaarde dat hij niet naar de Kunstacademie gaat, want ‘dat bolwerk van behoudzucht doet het talent van jonge kunstenaars geen goed’, zo lezen we in de monografie ‘Harm Kamerlingh Onnes’ uit 2000. In 1913 leert hij de architect J.J. Oud kennen, waarmee hij 60 jaar bevriend blijft, en in de kunstvereniging ‘De Sphinx’ ontmoet hij de schilder Theo van Doesburg. De vernieuwingsdrang van Oud en Doesburg heeft grote invloed op Harm, maar na een bezoek aan het atelier van Piet Mondriaan ontdekt hij dat abstracte kunst niets voor hem is.
Naast schilderen ontwerpt hij glas-in-loodramen en postzegels en houdt hij zich bezig met binnenhuisarchitectuur en pottenbakken. Hij legt veel fabrieksgebouwen, spoorwegemplacementen en laboratoriuminstallaties vast, maar maakt ook portretten en stadsgezichten. Halverwege de jaren 30 ontwikkelt Kamerlingh Onnes zijn eigen, verhalende stijl.
Helaas beschikken wij nog niet over een rechtenvrije foto van de kunstenaar.
Als u ons wilt helpen, ontvangen wij deze ontbrekende onderdelen graag van u via:
